Μπορεῖς νὰ καταπιεῖς ἐκείνη τὴν τεράστια κολώνα;

Τὸ 633 μ.Χ., οἱ Ἄραβες ἔχουν μόλις κατακτήσει τὴ Δαμασκό. Καὶ ἦταν ἕτοιμοι νὰ εἰσβάλουν στὴν Αἴγυπτο. Ὁ ἐπίσκοπος Κύρος συμφώνησε μὲ τοὺς Ἄραβες, ἐλλείψει στρατιωτικῆς δράσης τῆς Κωνσταντινούπολης, νὰ δίνεται ἕνα ποσὸ στοὺς Ἄραβες γιὰ νὰ μὴν εἰσβάλουν. Τότε, μᾶς λέει ὁ Θεοφάνης, ὁ Ἡράκλειος θύμωσε μὲ τὸν Κύρο καὶ ἔστειλε ἕναν στρατιωτικὸ διοικητὴ ὀνόματι Μανουήλ, ἕναν παλικαρά, ὁ ὁποῖος ἀρνήθηκε τὴν καταβολὴ τοῦ φόρου, ἔδωσε μάχη μὲ τοὺς Ἄραβες, συνετρίβη καὶ κλείστηκε στὴν Ἀλεξάνδρεια. Τότε, συνεχίζει ὁ Θεοφάνης:

Οἱ Σαρακηνοὶ ἐφορολόγησαν τὴν Αἴγυπτον. Ἀκούσας δὲ Ἡράκλειος τὰ πραχθέντα ἀποστέλλει Κῦρον πρὸς τὸ πεῖσαι αὐτοὺς ἀναχωρῆσαι τῆς Αἰγύπτου». Ὁ Κύρος πῆγε στοὺς Ἄραβες, ἀπολογήθηκε ὅτι δὲν ευθύνεται αὐτὸς γιὰ τὶς ἐνέργειες τοῦ Μανουήλ, καὶ ζήτησε νὰ ἐπανέλθει σὲ ἰσχὺ ἡ συμφωνία ποὺ εἶχε συνάψει ἀρχικὰ ὁ ἴδιος, δηλαδὴ νὰ φύγουν οἱ Ἄραβες ἀπὸ τὴν Αἴγυπτο καὶ ἁπλῶς νὰ παίρνουν τὸ χρηματικὸ ἑτήσιο ποσό. Ὅμως, ὅπως συνεχίζει ὁ Θεοφάνης, «Οἱ Σαρακηνοὶ δὲν πείστηκαν μὲ τοῦτα καὶ εἶπαν στὸν ἐπίσκοπο: "Μπορεῖς νὰ καταπιεῖς ἐκείνη τὴν τεράστια κολώνα;" Καὶ ὁ Κύρος ἀπάντησε: "Δὲν εἶναι δυνατόν". Καὶ τοῦ ἀπάντησαν τότε οἱ Σαρακηνοί: "Οὔτε καὶ σὲ μᾶς εἶναι δυνατὸν ν’ ἀναχωρήσουμε τώρα ἀπὸ τὴν Αἴγυπτο".

Ἀρχαῖο κείμενο:

Τότε οἱ Σαρακηνοὶ ἐφορολόγησαν τὴν Αἴγυπτον. ἀκούσας δὲ Ἡράκλειος τὰ πραχθέντα ἀποστέλλει Κῦρον πρὸς τὸ πεῖσαι αὐτοὺς ἀναχωρῆσαι τῆς Αἰγύπτου τῷ πρώτῳ στοιχήματι· καὶ ἀπελθὼν ὁ Κῦρος εἰς τὴν παρεμβολὴν τῶν Σαρακηνῶν […] Πρὸς τούτοις οἱ Σαρακηνοὶ οὐκ ἐπείσθησαν λέγοντες τῷ ἐπισκόπῳ· «δύνη τοῦτον τὸν παμμεγέθη στύλον καταπιεῖν;» ὁ δὲ εἶπεν· «οὐκ ἐνδέχεται.» ἔφησαν δέ· «οὐδὲ ἡμῖν ἐνδέχεται ἀναχωρῆσαι τῆς Αἰγύπτου ἔτι»